Hıristiyanlık içi mücadelenin sonucu olarak ortaya çıkan modern paradigma kendisine iliş(tiril)en “post” önekiyle insanlık ailesini yeniden efsunlamayı murat ediyor olsa gerek… İlerlemeci tarih tasavvurundan ilham alan bu yeni yaklaşımın, tıpkı modern düşünme biçiminde olduğu gibi, vahiy bilgisine ve nübüvvet pratiğine karşı takındığı hasmane tutumun (ki bu tutum hakikatin üzerini örtmesi bakımından “küfr”; bilgiye-hayata-tarihe ve topluma parçacı yaklaşımından dolayı “şirk”; hikemi-irfani boyutlardan yoksun olmasından dolayı da “zulüm” içerir) deşifre edilmesi elzemdir. Seküler-pozitivist-ırkçı-kapitalist “epistemik cemaat”in kuşatması altındaki akademimizin/üniversitenin bu deşifreyi yapması zor görünüyor. İtikat zaviyesinden ele alınması (teşrih masasına yatırılması) gereken olguları sosyal bilimlerin (hassaten sosyolojinin) kavramlarıyla tartışmak, havanda su dövmekten farksız… Eksiksiz bir şekilde Judeo-Hıristiyan kodlar taşıyan modern sosyal bilim(ler)in ultra-ideolojik doğasından bihaber her türlü değerlendirmenin ziyadesiyle sorunlu olacağını bilmek gerekiyor. Bu bağlamda denebilir ki, sosyoloji disiplinine yaslanarak Müslüman bir toplumun dünü-bugünü ve yarını hakkında sahih bir perspektif sahibi olmak mümkün değildir. Binaenaleyh modernlikten post-modernliğe geçiş yapıldığına dair serdedilen kanaatlerin, eleştiriden muaf (!) iddiaların ve “efsunlu” argümanların sosyal bilimlere nüfuz etmiş “ilerlemeci” perspektifle ünsiyeti görmezden gelinemez. Ancak yerelde ortaya çıkmasına rağmen yumuşak ve sert sömürgecilik aracılığıyla küreselleş(tiril)en burjuva protestan kültüründeki bu yeni(!) içerik, öncekinden tam bağımsızlık olarak ta anlaşılmamalı. Çünkü post modernlik, modernliği referans alarak meşruiyetini tescilleme arzusundadır. Demek ki evvela bilinen tarihin seyri içerisinde modern paradigmanın yerini takdir ve tasdik etmemiz, yani insanlık ailesinin tarihsel yürüyüşünde modernitenin normal bir süreç olduğuna inanmamız, ardından ise bu normal(!) sürecin yine normal koşullar altında(!) post modernliğe evirildiğine ikna olmamız gerek… Bu durumda ilkelden medeniye doğru akan bir tarih tasavvurunun mahkumu olmaya razı olmuş olacağız. Bu mahkumiyetin insanlık ailesine maliyetini görmek için dünyanın son dört asrında olup bitenlere nazar etmek kafi… İlerlemeci tarih tasavvuruna ikna olmuş bir zihnin, peygamber(ler)e iman etmesi beklenmemeli…

Cumhuriyetin yüzüncü yıl kutlamaları büyük bir heyecan ve debdebe ile icra edilirken (hatta bu kutlamalar “Türkiye Yüzyılı” gibi oldukça görkemli-gösterişli bir mottonun eşliğinde bir tür kendinden geçme/kendisiyle büyülenme haline evirilmişken) Türkiye’nin hala yön/ istikamet sorunu yaşıyor olması (bu sorunun ne kadar farkında olduğu başka bir yazının konusudur) ciddi bir kafa karışıklığının belirtisi olarak okunabilir. Tanzimat Fermanı’nda tercihini açıkça Batı’dan yana yapmasına ve Cumhuriyetle bu tercihindeki kararlılığını kanıtlamasına rağmen Türkiye kim olduğu ve nereye ait olduğu hususunda berrak bir zihne sahip değildir. Yaklaşık iki asırlık modernleşme tecrübesinden elinde kalan, Batı’nın kötü bir kopyası olmaktan başka bir şey değil. Sömürgeci-ırkçı beyaz adamın bugününü kendi yarını yapmak için uğraşan ve buna da “muasır medeniyet seviyesine erişmek” diyen aydınlar-bürokratlar-politikacılar öncülüğünde buraya kadar… Sınai-teknik-endüstriyel inkişafı ilerlemenin yegane koşulu olarak kodlayan zihniyetin bu ülkeye kazandırabileceği tek şey makine/ler olabilir… Ve elbette makineleşmiş insanlar ve şehirler…

GİRİŞ

“Arap Baharı” adıyla bilinen ve özellikle Orta Doğu’daki Müslüman ülkelerin otoriter rejimlerine karşı başlayan devrim sürecinin bir parçası olarak 2011’de çıkan Suriye İç Savaşı geride bıraktığımız 13 yılda hem Suriye hem de bölge adına müthiş bir istikrarsızlık doğurdu. Ortaya çıkan menfi tablodan en fazla etkilenen ülkelerin başında 4 milyona yaklaşan Suriyeli nüfusu kabul eden Türkiye geliyor. “Ensar-muhacir” söylemi ile başlayan göç sürecinin Türkiye’nin karşı karşıya kaldığı ekonomik buhranlar sonrası “Suriyeli göçmen-sığınmacı-mülteci-kaçak” şeklinde bir söylem değişimine uğradığını hep birlikte müşahede ediyoruz. Bir tarafta iktidarın “Suriyeli kardeşlerimiz” vurgusu diğer tarafta faşizan grupların “işgalci Suriyeliler” yakıştırması duruyor.